Vat die Karoo saam met jou (deel 1)

“Do you have any sharp objects?”. Dit is een van daardie vrae wat jy antwoord sonder om daaroor te dink, jy sit sommer jou mond op auto-pilot. Net soos wanneer iemand jou vra hoeveel suiker jy wil hê, dan sonder om eers te besef jy kry koffie antwoord jy: “twee asseblief”. Wie dra skerp voorwerpe saam hulle? Lyk ek vir die vrou soos ‘n rekkie? Terwyl ek dink aan ‘n droë comeback op hierdie verpligte vraag besef ek, shit, ek het ‘n skroewedraaier in my rugsak. Ja ek wil mos my rekenaar oopmaak van tyd tot tyd. “Yes I do” antwoord ek die tannie by die Kulula check-in en sy lyk nie baie gelukkig met my nie. Ek haal maar die groen en swart skroewedraaier uit en sit hom in my tas, want ek is nie lus vir moeilikheid nie, ek wil nou net by die huis uitkom.

Hier is ek alweer op die lughawe en dit voel anders as 2 maande tevore toe ek oppad Pretoria toe was. Die stres van ‘n nuwe stad infiltreer is weg en ek is baie rustiger. Nou voel ek soos ‘n 10-jarige laaitie voor kersfees wat weet sy ouers het net vir hom nuwe sokkies gekry. Dis oraait, ek kort sokkies. Ek het vanoggend die Gautrain gevat en hierdie is die eerste pitt stop op my reis. My kamera is soos altyd by my en my rugsak is gepak met boeke wat ek seker nie eers op die vliegtuig gaan oopmaak nie. Vir eers los ek die Jakarandas en die snorre van Pretoria agter, net vir ‘n kort rukkie, net vir ‘n week. Al vlieg ek vandag Kaapstad toe, is dit maar net nog ‘n pitt stop oppad Oudtshoorn toe, die plek waar ek leer praat, tel en vloek het. Die dorp waar ek groot geraak het.

Ek was 8 weke laas by die huis, daardie reënerige Woensdag toe ek en my ma in die kar geklim het oppad na Goerge se lughawe toe. Dis nie eintlik so lank terug nie, maar dis ‘n lang tyd sonder skaapvleis. Ek hou van huis toe gaan. Dis seker maar net ‘n lui mens soos ek wat dit geniet om in die platteland te gaan lê en fokol doen terwyl jou ouers jou voer en jou wasgoed was. Dit gaan al hoe minder gebeur van nou af, Pretoria is nie te naby aan die Karoo nie, en ek pis nie petrol nie. Nog nie.

Daar sit ‘n ouerige paartjie langs my in ry 6. Dis duidelik dat hulle Johannesburgers is, maar mens sou sweer hulle kom van die platteland af, want hulle is niks gewoond nie. Ek het seker gemaak ek sit by die venster, maar ek kan nie onthou dat ek die oom gevra het om heeltyd oor my te leun en te kyk hoe die weer oor die Vrystaat lyk nie. Ek oorweeg dit om vir my ‘n bier te koop soos die lugwaardin nader beweeg met haar trollie, maar liewers nie. My geld kan beter benut word in gate van die Wes-Kaap waar my “vriende” so graag uithang. Ek gaan drie dae spandeer in die algemene Kaap area voor ek ‘n lift huis toe vang. Ek is bietjie senuweeagtig oor hierdie drie dae, ek is nie meer so drinkfiks soos in die ou dae nie, maar ek weet my pelle is. Soos daardie draak in Super Mario is die Kaap iets wat ek moet verslaan voor ek kan aanbeweeg na saligheid. Dis reg met my, ek kan doen met ‘n uitdaging.

Hier is ek, Kaapfontein. Die plek waar drome begin en aande nooit eindig nie. Ek kry my tas met die skroewedraaier in en haal my kamera uit. Hierdie keer gaan ek my pelle afneem by Domestic Arrivals. Net soos 2 maande terug wag niemand vir my by die lughawe nie, net die taxi drivers wat probeer geld maak smile vir my. Lê die fout dalk by my? Vandag gee ek nie eintlik om oor sulke teleurstellings nie, ek is net so verskriklik bly om al my pelle weer te sien. Gelukkig het nie een van hulle verander nie en hulle is nog net soos ek hulle geniet - regte fokops. Ek was nie lank in die provinsie nie toe maak ons al klaar kuier reëlings. Dié manne is dors. In die kaap is almal altyd dors, dis seker iets in die lug. Vrydagaand Stellenbosch, laat weet vir almal wat jy ken, soos altyd. Dis die dag voor ek Oudtshoorn toe wil gaan, besef ek. Dis oraait, dit gee my 4 ure op die langpad om van ‘n potensiële babelas ontslae te raak en dan hopelik mooi te lyk voor die ouers.

As jy terug keer na ‘n plek na ‘n lang afwesigheid voel dit nie eintlik of jy ooit weg was nie. Tafelberg lyk nog dieselfde, Bellville ruik nog dieselfde en Stellenbosch proe ook nog presies dieselfde. Die goeie ou kaap dink ek. Soos meeste kinders van die Wes-Kaap het ek na matriek die wynlande aangedurf om ‘n graad te probeer kry. Dit het makliker geklink as wat dit werklik is, of so hoor ek, ek het nooit klaar gemaak nie. Ek onthou toe ek eerstejaar op Stellenbosch aankom en die ouens in die koshuis uitvind van waar af ek kom was daar altyd twee goed wat hulle wou weet: Hoe baie volstruise my pa besit en of daar plek is by ons huis vir ‘n tent tydens die KKNK.

Dit is lekker om terug te wees, my laaste Pitt stop voor die huis. Ek kyk na die bome en die berge wat toesig hou oor die studente, maar ek kan steeds nie vir Simon sien nie. Kom ons gaan uit en ontmoet mense wie se name ons nooit gaan onthou nie, klink na pret. Net voor ek en my vriende die pad na die onderdorp vat hoor ek my lift Oudtshoorn toe ry die volgende oggend al 06:30. Ag naat, Johan. Om te sê ek is nie ‘n oggend mens nie is ‘n understatement, ek is skaars ‘n middag mens. Niemand het gesê dit gaan maklik wees nie.

Soos ons die eerste biere afsluk by Bohemia, kyk ek om my en besef hoe akkuraat Koos Kombuis hierdie dorp omgesom het. Die lewe hier is werklik ‘n bring en braai. Verantwoordelikvryfontein, dit moes eintlik Stellenbosch se naam gewees het. Bliksem ek is darm maar lief vir die dorp en al die lewenservaring wat hy so vrygeweig vir jou bied. Hier tussen halwe biere, semi dronk meisies en amper goeie vriende het ek al baie geleer van die lewe. Daar is ‘n rede hoekom die groot Man daar bo besluit het om my hier weg te kry, en ek dink ek weet hoekom. Dinge kan nie altyd so lekker gaan nie. Stellenbosch is vir meeste mense ‘n pitt stop van die lewe - ‘n lekker plek waar jy tussen skool en volwassenheid jouself heeltemal kan verloor sonder dat jy ooit wegraak. Vanaand is dit net ‘n oornag plek, ‘n pitt stop waar ek weer kan nostalgies raak saam met my vriende en maak asof dit nogsteeds die ou dae is. Stellenbosch was nog altyd my gunsteling one night stand.

Dis 06:15 en darm het ek nie te diep geslaap nie, so dis maklik om op te staan. Kom ons gaan huis toe. Die stad en sy groot verskeidenheid van alles is baie gerieflik en hierdie afgelope drie dae was baie lekker, maar ek is baie dankbaar dat ek in die platteland groot geraak het en dat ek nou ‘n rustige week in die Klein Karoo kan spandeer. Daar is iets in die vaal droë grond en fucked-up bossies wat my hart al lank terug gesteel het. En ek mis dit vreeslik. Mense van die kaap kan nie glo ek voel so oor die plek nie, maar ek is net te bly ek hoef nie dit met hulle te deel nie. Hoe kan ek nie van Oudtshoorn hou nie? Dis die plek waar ek die eerste keer verlief was en dis die plek waar my hart vir die eerste keer gebreek is. Die die plek waar ek nooit leer spel het nie, al moes ek. Nêrens anders in die wêreld is die sonsondergang so mooi nie. Mense sal stry en sê in die kaap en in die bosveld en waarokal sak die son net so mooi, maar in die Klein Karoo het die mense genoeg tyd om dit elke dag te waardeer.

Enige plattelandse dorpie is soos ‘n vrek lelike kind met minimale talente, net ‘n ma kan lief wees daarvoor. Jy moes hier groot geraak het, gesweet het in die wiskunde klas as dit 50 grade is, verveeld gewees het op ‘n Vrydagaand, skaam gekry het as die hele gemeenskap van jou skandes weet om die plek te waardeer. Jy moes die pyne van die dorp vir ‘n klompie jare saam jou dra om werklik daar te kan staan en te sê jy geniet dit. Ek en Oudtshoorn is al deur baie saam en ek raak redelik befok as iemand iets sleg sê van my tuisdorp.

Dis 06:30 en ek klim in Jaco Schoeman se kar. Hy is ‘n ou skoolpel van my en sy familie boer by die begin van die Baviaanskloof, aan Willowmore se kant. Goeie mense. Ek sê vir hom hy sal sonder my geselskap moet bestuur aangesien ek drie ure terug gaan slaap het. Die pad tussen die kaap en Oudtshoorn is die R62, en soos meeste Oudtshoorn mense het ek daardie roete al so baie gery, ek het dit al oorweeg om die bossies langs die pad name te gee. Bliksem ek voel sleg. Daardie tequila was ‘n slegte idee, dankie Dirk. Soos ek dink aan die mooi meisies van die vorige aand wat ek nie kon kry nie raak ek aan die slaap.

Na 4 ure se ry en 3 ure se slaap kom ons by die huis aan. Goeie ou Oudtshoorn noord, die tannie oorkant die straat is besig om gras te sny. Tipiese Saterdag hier. Ek stap die huis binne, my kat is daar om my te groet. Die plek is baie kouer as Pretoria, en ek dog dis April. My ma kom omhels my en vra my hoe ons gery het. Kak vraag dink ek. Dadelik voel ek tuis en haal een van die boeke uit my rugsak uit. Nou het ek tyd om te lees. Perfekte pitt stop vir ‘n week, behalwe vir die feit dat dit KKNK is. Shit ek het amper vergeet. Hierdie is my 18de agtereenvolgende kunstefees, ja ek nog nie een gemis nie. So van roosterkoeke, kak afrikaanse musiek en dronk tannies kan jy my niks vertel nie…

…Word vervolg…

--Phillip Berg